Kalbimi Seviyorum.....

[PESTEMAL]

Kalbimi Seviyorum.....

Kalbimi seviyorum, Fast food yemiyorum

Doç. Dr. Cumhur Kılınç
Yazı başlığımız, geçtiğimiz hafta içinde başlatılan ve benim de açılış konuşmasını yaptığım bir sosyal sorumluluk kampanyasının sloganı... Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, Memorial Hastanesi Kardiovasküler Cerrahi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez ve Metabolik Sendrom Derneği 2. Başkanı Doç. Dr. Yüksel Altuntaş’ın öncülüğünde başlatılan bu mütevazı kampanya, çocuklarımızın fast food yeme alışkanlığı kazanmasını önlemeyi, fast food reklamlarının yasaklanmasını, bu yiyecekleri satan işletme ve okul kantinlerinde yağ içeriği azaltılmış menülerin oluşturulmasını ve tercih edilmesini sağlamayı hedefliyor. Şişli’yi pilot bölge seçen kampanya, bölgedeki ilk ve ortaöğretim kurumlarında okulların açılması ile birlikte hız kazanacak.
Konu ile ilgili olarak, Sağlık Bakanlığı bu yıl ilk kez bir uyarı yaptı. Açıklamada, özellikle çocuk ve gençler tarafından tercih edilen tost, lahmacun, pide, hamburger, soğuk sandviç, pizza, kızarmış patates, balık-ekmek gibi ayaküstü yenen fast-food yiyeceklerle tüketilen kola, çay ve kahve gibi içeceklerin yetersiz ve dengesiz beslenmenin yanı sıra çeşitli sağlık sorunlarına yol açtığı ifade edildi. Ayaküstü beslenme alışkanlığının giderek arttığı belirtilen metindeki şu bilgiler önemli: “Orta düzeydeki bir fast fooddaki enerji içeriğinin 400 kaloriden başlayıp bin 500 kaloriye kadar yükselebilmekte ve enerjinin çoğu yağ ve şeker kaynaklı olmaktadır. Bu tip besinler, A ve C vitamini ile kalsiyum yönünden yetersiz olduğu gibi başta koroner kalp hastalıkları ve kanser olmak üzere, birçok kronik hastalık için risk faktörü oluşturmaktadır. Fast food menülerinin yüksek miktarda sodyum içermesinin, yüksek kan basıncının oluşmasına sebep olduğu ve mide kanseri riskini artırmaktadır.”

Maalesef öyle… Son yıllarda giderek artan şişmanlık (obezite) ve bunu oluşturan nedenler, kalp ve damarların bir numaralı düşmanı… Yetişkinlere paralel şekilde, çocuklarda da şişmanlık artmaktadır. İstatistiksel verileri oldukça sağlıklı kabul edilen ABD’den ürküten rakamlar:

Yaşları 4-10 arasında olan obez çocukların % 25’inde, 11-18 yaş arası ergenlerin % 21’inde bozulmuş glikoz toleransı ve ergenlerin % 4’ünde sessiz ‘tip 2’ şeker hastalığı saptanmıştır. Obez çocukların çoğu, yetişkinlik döneminde de obez olmakta ve yetişkin yaşlarda metabolik sendromun görülme sıklığını artırmaktadır. Son yıllarda ‘tip 2’ şeker hastalığı da belirgin olarak artmıştır. 1990’ların başında, Amerikan çocuk diyabet kliniklerinde tip 2 diyabet görülme oranı % 5’ten azken, 1990’ların sonunda % 8-45’e ulaşmıştır.

Arteriosklerotik süreç (atardamarların sertleşmesi ve daralması) çocukluk ve gençlik döneminde başlar. Şişman çocukların 1/3’ü ve şişman gençlerin yarısında hipertansiyon oluşmakta. Özellikle sistolik (büyük) tansiyon yüksekliği, çocuklarda kalp damar hastalıkları için bağımsız risk faktörü. Hipertansiyon, çocuklarda ve gençlerde düşünülmeyen ve çoğu zaman da tanısı konulmayan bir durum.

Ülkemizde en çok tüketilen fast food türü yiyecek ve içecekler arasında hamburger çeşitleri, tost, döner, lahmacun, pide, soğuk sandviçler, pizza, kızarmış patates ve şekerli gazozlardır. Fast food endüstrisi, özellikle çocukları ve gençleri hedef alıyor. Fast food ürünlerinde enerjinin % 40-60’ı yağlardan geliyor. Peynir ve mayonez gibi ürünler ve derin yağda kızartma gibi yöntemler, yiyeceklerin yağ içeriğini artırıyor. Tavuk ve balık gibi ürünler, kırmızı etlere göre daha az kalori içermelerine karşın, pişirme yöntemi, yüksek enerjili hale sokabiliyor. Genelde bu ürünler, çeşitli harçlara bulanıp derin yağ kaplarında kızartıldıkları için, yüksek miktarda yağ çekiyor. Bu nedenle, tavuk ve balık daha masum görülse de, dana etinden daha fazla kalorili hale geliyor.

[mevlutgunes]

Sağol ellerine sağlık çok önemli bi konuyu paylaşmısın ama günümüzde gençlil çığ gibi akıyor rabbim kolaylık versin