ADANA_ _(01)

[umut]

Gülek BOĞAZI - ADANA

Gülek Boğazı Tarsus kent merkezine 62 km.dir. Buraların en yüksek noktasını Kale dağı oluşturur. Bunun tepesinde Bizanslıların Gülek Kalesi vardır.Gülek Kalesi büklümünden geçince iki taş duvar arası dar bir boğaza girilir. (şimdi otoyol yapılarak genişletilmiştir.) İşte burası Kilikya geçidi ( Gülek Boğazı) dir. Gülek adı Ermenilerin bu boğaz üzerinde kurdukları “Gugulak” yada “Gogulak” denen köyden gelmektedir. Haçlı seferlerini yazan yazarlar “ Porta Judae” adını vermişler. Arap coğrafyacıları ise “ Dark Al- Salame “ olarak adlandırmışlardır. Türkler ise bu boğaza eskiden beri “ Gülek Boğazı” adını vermişler. Ramsay’a göre Gülek Boğazının kaya duvarları o kadar yakındı ki 1833!te Anadolu’ya sefer yapan İbrahim Paşa toplarını geçirmek için bu kayaların bir kısmını açıncaya kadar, yüklü bir deve ancak geçebilirdi. Otoyol yapılmadan önce 10m.genişlikte ve 85m. Uzunlğunda idi. Gülek Boğazı 1.Dünya Savaşına kadar Anadolu ile Kilikya, Suriye arasında tek geçitti. İ.Ö. 333’te Asya seferini yapan Büyük İskender, bu dar boğazı gördükten sonra, güzel talihinden dolayı sevindi. Boğazın güney ucunda sağ taraftaki kocaman kayanın üstünde harap olmuş bir kitabe vardı. Çağlayanın üstünde olan sağ taraftaki yazıtta “Hadrianus” adı okunabilmekte idi. Bu imparatorun yolu yaptırdığı yada onarttığı anlamına gelebilir. Gülek’teki tabyalar Çukurova’yı kuzeyden gelecek güçleri önlemek için Mısır Valisi Kavalalı Memet Ali Paşa’nın oğlu İbrahim Paşa tarafından yaptırılmış olup, “Büyük Tabya” yada “Fenerli Tabya”, diğerine de “Küçük Tabya” adı verilmektedir. Mısır ordusu 1840’da Gülek Boğazından çekilirken, bu tabyalarda 100’den fazla top bırakmış ve 1853 Kırım savaşında bu toplar kullanılmıştır.

[umut]

Tufanbeyli İlçesi’nin kuzey ucundaki örenyerinde Hitit, Roma ve Bizans dönemi eserleri yer almaktadır. "Kilikya Komanası" diye anılan bu yer, Hititlerin dini merkezlerinin ikincisi olup ilki "Pontus Komanası" idi. Hitit Kralları burada dini ayinlere katılırlardı. Bu dini merkezlerde başrahibin emrinde kadın ve erkek altı bin kişi hizmet görürdü. Tapınağa vakfedilen zengin toprakların gelirini de başrahip alırdı. Büyük rahiple kral aynı soydandı ve başrahibin Kilikya ve Kappadokya komanalarındaki mevkii kraldan hemen sonra gelirdi.
Şar’da ayakta kalabilen eserler çoğunlukla Roma eserleridir. Bunlar arasında "amfiteatr"; yani kademeli açık hava tiyatrosu bilhassa dikkati çeker. Yukarı mahallenin güneyinde, çayın sol kıyısındaki yamaçta yer alan bu tiyatro bugün bir hayli harap durumdadır. Ayakta kalan bölüm, yüksek bir duvar ile merdiven şeklinde yükselen bazı sıralardır. Bu merdivenlerin altında hem destek vazifesi gören ve hem de vahşi hayvanların barınak yeri olarak kullanılan mahzenler vardır. Bunların bir kısmı halen toprak altındadır.
Burada bir diğer önemli eser de Bizanslılardan kalma kilisedir. Kubbesi yıldırım düşmesiyle yıkılmış olan bu tapınak yontulmuş iri taşlarla inşa edilmiştir. "Kilise Mahallesi" diye anılan yerdeki bu Hıristiyan tapınağının ayakta kalan tek bölümü apsis kısmına ait 5 metre yükseklikteki duvardır. Bu binaya ait yerdeki taş bloklar üzerinde çeşitli geometrik motifler ile biri üzerinde bir haç şekli görülür.
Şar’dan günümüze gelebilen en önemli eseri "Alakapı" dır. Bulunduğu mevki bu ad ile anılmaktadır. Büyük mermer bloklardan meydana getirilen 6 metre boyunda ve 3 metre enindeki bu yüksek yapının, Ana Tanrıça Tapınağı’nın kapısı olduğu tahmin edilmektedir. Tapınak tamamen yıkılmış olmakla birlikte, bu kapının yanı başında görülen üzerleri bitkisel motiflerle süslenmiş cephe ve yan duvar taşları binanın orijinal durumu ve ölçüleri hakkında bir fikir verebilmektedir. Romalılar döneminde Hieropolis adıyla anılan bu yerde başka bina kalıntıları, rölyefler ve kitabeler ile sütun, sütun başlığı, arşitrav ve kemer gibi çeşit çeşit mimari öğeler görülmektedir.

Arkadaşlar burayı gördünüzmü bilmiyorum ama özellikle tufanbeyli taraflarını ve burayı görmelisiniz.Ben çok ufakken bir defa gitmiştim ve hayran kalmıştım.Ozamanlar fotoğraf çekme imkânımız olmadığından netten buldum fotoğrafı elinde şar antik kent ile ilgili fotoğraf olan varsa buraya ekleyebilir.Biliyosunuz ki tufanbeyli adanaya en uzak olan ilçesi.Bu yapıt hakkında yorumlarınızı esirgemeyin.

[umut]

diğer bazı kalıntıları

[umut]

diğer bazı kalıntıları

[umut]

diğer bazı kalıntıları

[umut]

diğer bazı kalıntıları

[umut]

Şarda peri bacasına benzeyen ilginç yapılar da vardı,büyük ihtimalle insanlar bu yapılarda yaşıyordu

[umut]

ŞAR KÖYÜ

[umut]

YAĞ CAMİİ

Eski Belediye Caddesi’nde, Büyük Çarşı semtindedir. Medrese kapısındaki yazıta göre 1501 yılında Ramazanoğlu Halil Bey’in buyruğu ile Ermeni Saint Jacgues Kilise’sinden camiye çevrilmiştir. 1525 yılında minaresi 1558’de Piri Paşa tarafından medresesi yaptırılmıştır. Camiye önceleri Eski Camii denirdi. Sonra Yağ Camii adını aldı. Selçuklu Ulu Camileri tipindedir. Son cemaat yeri dikdörtgen biçiminde dört sıra sütunla beş nef’e (sahn’a) ayrılmaktadır. Avlu kapısı bu sade caminin yanında bir anıt gibi büyük ve görkemlidir. Medresesi dershane, mutfak, yatakhane ve çeşitli odalardan oluşmaktadır.

[umut]

YENİ CAMİİ

Özerler Caddesi’ndedir. Avlu kapısının üzerinde iki yazıt vardır. Bu yazıtlara göre, camiyi 1724 yılında Abdürrezzak Ankati, minareyi de 1729’da Aptullah Bin Ali Paşa yaptırmıştır. Memluk mimarisi etkileri görülür. Cami Antaki adıyla da anılır. Tümüyle dikdörtgen biçimindedir. Güney duvarı taş işçiliğinin başarılı bir örneğidir. İki paye ve iki sütunun taşıdığı on kubbesi vardır. Son yıllarda önüne geniş bir son cemaat bölümü eklenmiştir