Alerjik hastalıklara dikkat!
Alerjik hastalıklara dikkat!
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Hastanesi Allerji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fadıl Öztürk, en çok ev tozu akarları, kedi ve köpekler, hamam böcekleri ile ot ve ağaç polenlerinin neden olduğu alerjik hastalıkların tüm dünyada arttığını bildirdi.
Yunanca'da "değişik iş" veya "değişik reaksiyon" anlamına gelen alerjinin, çevrede bulunan ve başka bakımdan zararsız olan maddelere (alerjenler) karşı bazı kişilerin verdiği aşırı reaksiyon olarak tanımlandığını söyleyen Prof. Dr. Fadıl Öztürk, "Şöyle ki; en sık alerjik reaksiyonlara neden olan ev tozu akarlarının, kedi ve köpeklerin, hamam böceklerinin, ot ve ağaç polenlerinin alerjenleri havayolu ile hepimizin gözüne, ağzına, burnuna girer, akciğerlere ulaşır. Fakat yalnızca bunlara karşı alerjisi olan kişilerde astım ve alerjik nezle (rinit) gibi hastalıklara neden olurlar. Bir kişide alerji gelişmesi için genetik yatkınlık ve çevresel alerjenlerle sürekli temas sonucu bir duyarlılaşmanın oluşması gereklidir" dedi.
Astım ve alerjik rinitten başka alerjik hastalıklar da bulunduğunu, bunların alerjik konjunktivit, atopik dermatit, kontakt dermatit, ürtiker anjioödem, besin alerjileri, ilaç alerjileri ve böcek zehri alerjileri olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Fadıl Öztürk, ilaçlar, besinler ve böcek zehirlerinin anafilaksi olarak adlandırılan ani ve ölümcül reaksiyonlara neden olabileceğini vurguladı.
Alerjik hastalıkların belirtileri
Prof. Dr. Fadıl Öztürk, alerjik hastalıkların belirtilerini şöyle sıraladı:
Astım : Yineleyen öksürük, hışıltı, nefes darlığı ve göğüste sıkışma hissi gibi belirtilerle kendini belli eder.
Alerjik rinit : Bu hastalar peş peşe hapşırma, berrak burun akıntısı, burunda tıkanıklık, burun, damak ve boğazda kaşıntıdan şikayet eder.
Alerjik konjunktivit : Gözlerde kaşıntı, yaşarma ve kızarma gözlenir.
Atopik dermatit (ekzama) : Çoğunlukla erken çocukluk (genellikle 6 ay civarında) döneminde başlar. Alevlenmeler ve sönmelerle seyreden kronik yangısal bir deri hastalığıdır. Başlangıçta yanaklarda, alında görülen çok kaşıntılı kırmızı döküntüler çocuk büyüdükçe boyun, dizler ve dirseklerin ön ve arka yüzleri, el ve ayak bileklerinde görülürler.
Ürtiker-anjioödem : Deride kabarma, kızarma, kaşıntı ve şişlik ile kendini belli eder.
Besin, ilaç ve böcek alerjileri : Sıklıkla ürtiker-anjioödeme neden olurlar."
Alerjik hastalıklar baharda artıyor
Baharda alerjik hastalıklarda artış görüldüğünü, baharın başlamasıyla birlikte soluduğumuz havaya çok miktarda ağaç ve ot polenleri karıştığını kaydeden Prof. Dr. Fadıl Öztürk, "Polenler, tohumlu bitkilerin erkek üreme organının bir parçasıdır ve ilk ayırt edilen alerjenlerdir. Her bitkinin polenizasyon dönemi farklıdır. Genellikle ağaç polenleri Şubat-Nisan, çayır polenleri Mayıs-Temmuz, yabani ot polenleri Ağustos-Ekim ayları arasında atmosferde yoğun olarak bulunur. Atmosferdeki polen sayısı hava durumu ve günün saatine göre değişim gösterir. Bu polenler, duyarlı olanlarda alerjik hastalık yapar" diye konuştu.
Alerjik hastalıkların tüm dünyada arttığını, bu hastalıkların görülme sıklığının ülkeden ülkeye, hatta aynı ülkenin değişik bölgelerinde farklılıklar gösterdiğini ifade eden Prof. Dr. Öztürk, "Bu gözlem alerjik hastalıkların ortaya çıkmasında kalıtsal faktörlerin yanında çevresel faktörlerin de önemli olduğunu düşündürmektedir. Bugün için kalıtsal faktörlere müdahale etmek olanaklı ve pratik değildir. Dolayısıyla hastalığın önlenmesi veya hastalık belirtilerinin gelişmesinin önüne geçilmesi için çevresel faktörlere yönelik önlemlerin alınması mantıklı görünmektedir" şeklinde konuştu.
"Çocuklar sigaradan uzak tutulmalı"
Yaşamın ilk yıllarında çevresel alerjenlerle temasın azaltılmasının yararlı olabileceğini açıklayan Prof. Dr. Öztürk, alerjik hastalıklara karşı şu uyarılarda bulundu:
"Çocuklar hiçbir zaman pasif sigara dumanına maruz bırakılmamalıdır. Ev tozu akarları ile teması azaltmak için yatak ve yastık kılıfları sık sık 60 dereceden yüksek bir sıcaklıkta yıkanmalı, toz tutan oyuncak ve eşyalardan uzak durulmalıdır. Atmosferdeki polen yoğunluğu mevsimlere ve coğrafi bölgelere göre farklılıklar gösterir. En yoğun olduğu dönemler genellikle ilkbahar ve erken yaz mevsimleridir. Polen mevsiminde pencerelerin kapalı tutulması ve hava filtrelerinin kullanılması ev içi polen maruziyetini azaltır. Bu dönemlerde ev dışı aktivitelerinin kısıtlanması, ev dışında yüz maskesi ve güneş gözlüğü takılması yararlı olur. Her türlü besin ve ilaç alerjiye neden olabilir. Genel olarak işlenmemiş katkısız, doğal besinler tercih edilmeli, bilinen besin alerjisi varsa söz konusu besinden kesinlikle uzak durulmalıdır. Doktor önerisi olmadan rasgele ilaç kullanılmamalıdır."