[PESTEMAL]

İlk jinekolojik muayenede doktora verilmesi gereken bilgiler nelerdir?

Tıbbi öyküde neler aktarılmalı;

Son adet tarihi
Adet sikluslarının uzunluğu
Adet kanamasının ne kadar sürdüğü
Ara kanamaların olup olmadığı
Genital ağrı, kaşıntı ve akıntı varlığı
Başka bir tıbbi problemin olup olmadığı
Aile fertlerinde görülen hastalıklara ait bilgiler
Önceden geçirilmiş hastalıklar, cerrahi işlemler ve kullanan ilaçlara ait bilgiler
Sigara, alkol ve beslenme alışkanlıkları hakkında bilgi
Birçok genç kız ilk jinekolojik muayene öncesinde son derece tedirgin olur. Oysa jinekolojik muayene ağrıya yol açmayan kolay ve beş dakikadan fazla sürmeyen bir işlemdir. İlk muayene öncesinde kişinin kendini rahatsız hissetmesi son derece doğaldır ve muayenede neler yapılacağı konusunda önceden bilgi sahibi olmak endişeleri azaltır.
Muayene nasıl yapılır?

Jinekolojik muayene ile genital organların durumu ve jinekolojik problemler değerlendirilir. Jinekolojik muayene için iç çamaşırının çıkarılıp, jinekolojik muayene masasına yatılması istenir. Bu sırada karın ve bacakların örtülebileceği bir örtü verilir ve muayene başlamadan önce masanın uç kısmına kayarak ayakların muayene masasının iki yanında bulunan özel ataçmanlara geçirilmesi istenir. Doktorun muayene yapabilmesi için bacakları ayırarak yatmak gerekir. Bu pozisyonda kişinin kendini rahat bırakması muayene işlemini çok kolaylaştırır. Doktor eldiven giyerek dış genital organları muayene eder. Kızarıklık, tahriş, kist ve siğil olup olmadığını kontrol eder. Çok kısa süren bu işlem herhangi bir acı vermez. Karından yapılacak ultrasonografi ile üreme organları değerlendirilir. Jinekolojik muayene sonrasında doktor idrar tahlili ve kan sayımı gibi birkaç tahlil isteyebilir.

Jinekolojik açıdan ilk muayene için “18 yaş”tan bahsedilse de yaşa bakılmadan mutlaka jinekolojik kontrolden geçilmesini gerektiren durumlar vardır;


Karnın alt bölgesinde ağrı
Adet düzensizlikleri, adet kanamasının olmaması veya aksaması
Anormal kanamalar
Dış genital organlarda ağrı, şişlik, kaşıntı, kitle ve yaralar bulunması
Vajinal akıntı, kaşıntı ve ağrı olması
On beş, on altı yaşına gelinmesine rağmen adet kanamasının olmaması
Cinsel temas yoluyla geçen hastalıklara maruz kalınması
GENİTAL HİJYEN VE ENFEKSİYONLAR

Genital hijyenin sağlanması, kadın sağlığı ve üreme sağlığının korunmasındaki en önemli basamaktır. Sağlıklı bir genç kızda genital organlar flora olarak adlandırılan birçok mikroorganizmayı içerir. Bu mikroorganizmalar arasındaki dengenin bozulması enfeksiyonlara yol açarak üreme sağlığına zarar verebilir.

Genital temizlik nasıl yapılmalı?


Tuvalet sonrası temizlik mutlaka önden arkaya doğru yapılmalı
Temizlik yapıldıktan sonra genital bölge mutlaka kurulanmalı
Kokusuz ve ernksiz tuvalet kağıdı kullanılmalı
Vajinal duş, sabun, pudra ve sprey kullanımından kaçınılmalı
Banyo yaptıktan veya havuza girdikten sonra genital bölge iyice kurulanmalı
Pamuklu iç çamaşırları kullanılmalı
İç çamaşırları sık değiştirilmeli ve yıkandıktan sonra ütülenmeli
Dar, sıkı, bedene uygun olmayan iç çamaşırları ve pantolon giyilmemeli
Adet kanaması sırasında genital temizlik nasıl yapılmalı?


Kullanılan pedlerin kokusuz ve renksiz olmasına dikkat edilmeli
Pedler sık değiştirilmeli. Kullanılmamış pedler poşetlerin veya temiz bir yerde kapalı tutulmalıdır. Açıkta duran ve kirli ellerle ellenen pedler mikrop taşıyarak enfeksiyonlara neden olabilir.
Belli bir cins ped kullanımından sonra kaşıntı, kızarıklık ve yanma gibi problemler olduğunda farklı bir ped denenerek yakınmalara yol açmayan bir ürün tercih edilmelidir.
Bu dönemde banyo yapılmasında hiçbir sakınca yoktur. Küvete sıcak su doldurarak yıkanmaktan kaçınılmalıdır. En uygun olanı ayakta duş alınmasıdır.
Adet döneminde kötü kokulardan kaçınmak için parfüm ve kolonya gibi ürünler fazla miktarda kullanmanın yararı yoktur. Özellikle genital bölgeye kolonya veya parfüm sürmekten ve kokulu pedler kullanmaktan kaçınılmalıdır.
Sağlıklı vajina nasıl olmalıdır?

Sağlıklı bir genç kızda vajina, vajinal florayı oluşturan birçok mikroorganizma içerir. Normal vajinal salgılar kokusuz ve renksizdir. Cinsel aktivite, yaş, menstrual siklusun dönemi, genel sağlık durumu ve beslenme vajinal salgıda değişikliklere yol açabalir.

Vajinal florada yer alan mikroorganizmalar arasındaki denge bozulduğunda bu mikroorganizmalardan biri veya birkaçı fazla çoğalarak enfeksiyonlara yol açar. Vajinal enfeksiyonlarda vajinal salgının miktarı, rengi ve kokusu değişir. Genç kızlarda en sık mantarların yol açtığı enfeksiyonlar görülür.

Hangi durumlarda vajinal enfeksiyonlar daha sık görülür?

Genital bölgenin nemli kalması,
Dar ve sıkı iç çamaşırlarının giyilmesi,
Genital bölgenin temizliğine dikkat edilmemesi,
Vajinal duş, sprey gibi kimyasal maddeler içeren ürünlerin kullanılması,
Vücut ağırlığının normalden fazla olması,
Şeker hastalığı
Uzun süre antibiyotik kullanılması,
vajinal mantar enfeksiyonlarının sık görülmesine yol açar.

Vajinal mantar enfeksiyonları hangi yakınmalara yol açar?

Kaşıntı ve hassasiyet
Beyaz peynirimsi vajinal akıntı
İdrar yaparken yanma
Hijyenik kurallara dikkat edilerek bu enfeksiyonlardan korunmak mümkündür. Bu enfeksiyona ait yakınmalarınız olduğunda mutlaka hekime danışarak tedavi olmanız gerekir.

ERGENLİK DÖNEMİNDE SIK KARŞILAŞILAN DİĞER PROBLEMLER

Ergenlik döneminde yüzde tüylenme olur mu?

Ergenlik döneminde androjenler (erkeklik hormonları) arttığı için bir miktar tüylenme olur. Tüylenme fazla ve adet kanamaları da düzensiz ise bir hekime başvurulması gerekir. Pilikistik over sendromu olarak adlandırılan hastalıkta aşırı tüylenme, adet düzensizlikleri, sivilcelenme ve şişmanlık görülür. Bu hastalığın tanısı ultrasonografik inceleme ile konur ve hormon preparatları ile tedavi yapılır. Kilo verilmesi de hastalığın tedavisinde önemli bir basamaktır.

Fazla spor yapmak zararlı mıdır?

Düzenli egzersiz ve spor yapmak sağlıklı yaşamın bir parçasıdır. Fazla ve ağır spor yapan genç kızlarda bu duruma beslenme bozukluğu eklendiğinde östrojen (kadınlık hormonu) azalır. Adet sikluslarının düzeni bozulur ve amenore (adet kanamasının hiç olmaması) görülür. Östrojen eksikliğine bağlı kemik erimesi başlar. Ağır spor yapan kızların % 60’ında amenore görülür.

Aşağıdaki bulgular görüldüğünde hemen hekime başvurulması gerekir.


Kilo kaybı
Düzensiz adet kanamaları ve amenore
Yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu
Kas yaralanmaları
Kemiklerde stres kırıkları (bir travma olmadan meydana gelen kırıklar)
Bu durum uzun süre tedavi edilmediğinde kemiklere, üreme sağlığına ve kalbe kalıcı zararlar verebilir. Beslenme düzenlenerek, kalsiyum ve vitamin takviyesi yapılmalıdır. Gerektiğinde hormon preparatları da kullanılabilir.

Fazla spor yapıldığında;

Adet kanamalarının tarihleri kaydedilerek izlenmeli,

Öğün atlamadan ve düzenli beslenmeli,

Bayan atletlerle çalışan diyetisyenlerden beslenme ile ilgili tavsiyeler alınarak, gerektiğinde vitamin, kalsiyum ve demir takviyesi yapılmalı,

Sporu genç kızın kendisi için yaptığı ve sağlığın her şeyden önemli olduğu unutulmamalı.

Ergenlik dönemi niye gecikir?

En sık görülen neden yapısal gecikmedir. Araştırıldığında ailenin diğer bireylerinden bir kısmının da ergenlik dönemine geç girdiği öğrenilir.

Şeker, astım, böbrek hastalıkları gibi kronik hastalıklar,

Beslenme bozuklukları,

Hipofiz ve tiroid bezlerindeki bozukluklar,

Genetik hastalıklar ergenlik döneminin gecikmesine yol açar.

Her 100 gençten birinde ergenlik dönemi gecikir. Bu durumda genç kızın ailesi ile beraber bir hekime başvurması ve gecikme nedeninin belirlenerek tedavi edilmesi gerekir.

Ferti-Jin Kadın Sağlığı Merkezi
0 212 287 57 75