[umut]

MAURİTİUS CUMHURİYETİ

Resmi İsmi: Mauritius Cumhuriyeti

MAURİTİUS: Hint Okyanusu'nda, Madagaskar Adası'nın 885 km doğusunda, Mauritius Cumhuriyeti (Republic of Mauritius) Hint Okyanusu'nda yer alan bir ada ülkesidir.  kadar doğusunda ve Hindistan'ın 3.943 km. güneybatısındadır. Yüzölçümü 2.040 km² olup, nüfus 1.230.602 'dir (2005). St.Brandon, Rodrigues ve Agalega Adaları da Maritius Cumhuriyeti'ne dahildir. Maritius, coğrafi olarak Hint Okyanusu'ndaki Maskaren Adaları'nın bir parçasıdır. Başkenti; Port Louis'dir.bağımsız bir ada ülkesi ve İngiliz Uluslar Topluluğu üyesidir.



Çevresi mercan resifleriyle kaplı, volkanik kökenli Mauritius kuzeyden güneye 61 km, doğudan batıya 47 km boyunca uzanır. İklim kasım ve nisan arasında sıcak, öbür aylarda serin ve kurudur. Kasırgalar adada zaman zaman büyük zarara yol açar. Bir zamanlar abonoz gibi değerli ağaçların bulunduğu ormanların yerini bugün tarlalar almıştır. Adadaki eşine az rastlanır türden yabanıl yaşam bugün yok olma tehlikesi içindedir. Uçamayan, büyük bir kuş türü olan dodonun sonuncusu 1681'de öldürülmüştür
Verimli killi topraklarda çeşitli tropik bitkiler yetişir. Ovaların büyük bir bölümü şekerkamışı plantasyonlarıyla kaplıdır. Şeker dışarıya satılan önemli bir üründür. Öteki tarımsal ürünler yapraklarından elde edilen özsuyun ilaç yapımında kullanıldığı sarısabır, çay, domates, muz ve hindistancevizidir. Başta pirinç olmak üzere ülkenin yiyecek gereksinimi dışarıdan sağlanır. Ülkenin başkenti ve en önemli limanı batı kıyısında yer alan Port Louis'dir. Ada balıkçılıkta Japonya ve Rusya'dan teknik yardım alır. Turizm önemli bir gelir kaynağıdır.
Mauritius, nüfusu hızla artan ülkelerden biridir. Nüfusun üçte ikisi ada yerlilerinden, geri kalanı Çinliler, Fransızlar, İngilizler,
Afrikalılar ve melezlerden oluşur. Resmi dil İngilizce olmakla birlikte halkın çoğu Fransızca, bir bölümü de Fransızca'yla yerli dillerin karışımı olan Kreol dili konuşur. Yerliler arasında Hindu dini ve Müslümanlık yaygındır.
Ülke düzenli hava ve deniz seferleriyle Fransa'ya, İngiltere'ye, Güney Afrika'ya, Japonya'ya ve Avustralya'ya bağlanır.



1990 yazında Başbakan Sir Aneerood Jugna-uth'un Mauritius Sosyalist Hareketi (MSH) ile Paul Berenger'in Mauritius Mücadele Hareketi (MMH) arasında bir ittifak kuruldu. İttifakın amacı, ülkede cumhuriyet yönetimi kurmak için gerekli anayasa değişikliğini yapmaktı. İş çevreleriyle Hintliler'in muhalefeti nedeniyle anayasa değişikliği için gerekli çoğunluk sağlanamadığından ittifak amacına ulaşamadı ve parlamento feshedildi. Daha sonra MMH hükümete katıldı. Açıklamaya göre bu karar, İrak'ın Kuveyt'i işgalinden sonra petrol fiyatlarının yükselmesinin doğurduğu huzursuzluk nedeniyle alınmıştı.



Eylül 1991'de yapılan seçimlerde koalisyon partileri muhalefetin 3 sandalyesine karşılık 57 sandalye kazandı. Ülkede cumhuriyet ilan edilmesini öngören yasa 10 Aralık'ta kabul edildi. Mart 1992'de Mauritius'un İngiliz Uluslar Topluluğu içindeki statüsü değişti ve Genel Vali Sir Veerasamy Ringadoo geçici cumhurbaşkanlığına getirildi. Haziranda da Cassam Uteem, Ulusal Meclis tarafından cumhurbaşkanı seçildi.

1971'den beri izlenen serbest ticaret bölgeleri kurma politikası sayesinde Mauritius ekonomisi çarpıcı bir gelişme göstermeye devam etti. En büyük başarı ise, bir zamanlar ekonominin tek dayanağı olan şeker üretimine bağımlılığınazalmasıydı. Turizm, giyim eşyası ve dokuma ürünleri ise yeni gelir kaynaklarını oluşturuyordu.



Tarih:
Arap gemicileri Mauritius'a 10. yüzyılda, Portekizliler de 15. yüzyılda ayak bastılar. 1598'de yönetimi ele geçiren Hollandalılar adaya Nassau Kontu Maurits'in anısına Mauritius adını verdiler.
18. yüzyıl başlarında ada Fransızlar'a geçti ve adı "île-de-France" olarak değiştirildi. Fransızlar şekerkamışı tarlalarında çalıştırmak üzere Afrika'dan çok sayıda köle getirdiler. Napolyon Savaşları sırasında ada Hint Okyanusu'ndaki İngiliz gemilerine karşı askeri üs olarak kullanıldı.

1810'da İngilizler adayı ele geçirdiler, ama ada halkının dili, yasaları ve gelenekleri korundu. 1830'larda İngiliz sömürgelerinde köleliğin kaldırılmasıyla birlikte şekerkamışı plantasyonlarında çalıştırılmak üzere adaya çok sayıda Hintli işçi getirildi.

Mauritius 1968'de bağımsızlığını kazanıncaya kadar, bir İngiliz sömürgesi olarak kaldı.
Ülkenin ilk başbakanı Sir Seevvoosagur Ramgoolan bu görevi 1982'ye kadar sürdürdü. Rodrigues Adası da Mauritius'a bağlıdır.

Başkent,Port Louis

Resmî dil,İngilizce

Yönetim biçimi, Cumhuriyet

Yüzölçümü: Toplam, 2,040 km² (179.) Su (%) 0.05

Nüfus: 2005 tahmini 1,145,000 (153.)

Fizikî Yapı

Oval şekilde görünüşü olan Mauritius Adası, volkanik bir yapıya sâhiptir. Güney kıyısı hâriç bütün kıyıları sığ kayalıklar ve mercanlarla çevrilidir. 61 km uzunluk ve 46 km genişliğe sâhip olan Mauritius, yakınındaki adacıklarla birlikte 1865 m’lik bir arâziye sâhiptir. Ova hâlindeki kuzey bölgesini, yüksekliği 670 metreye ulaşan orta kesimdeki yayla tâkip eder. Yayla üzerindeki birçok dağ silsileleri ve tek tek tepeler 900 m’nin altında bir yüksekliğe erişir.

Mauritius Adasının 560 km doğusundaki Rodrigues ve bunun yanındaki adacıkların toplam 119 km2lik bir yüzölçümü vardır. İki alçak Agelega Adaları Mauritius’un 930 km kuzeyinde bulunmakta olup, toplam olarak 27 km2lik bir alana sâhiptir.

İklim

Adada yarı tropikal bir iklim hüküm sürer. Sıcaklık ortalaması kıyıda 23°C, yaylada 19°C’dir. Kasım ayından Nisan’a kadar, güneydoğu alizeleri dağlara ve yaylaya bol yağmur getirir. Bâzı yamaçlar yılda 5000 mm’lik yağış alırken, dağların rüzgâr almayan taraflarındaki kıyı arâzileri ancak 900 mm’lik bir yağış alır. Arasıra esen kuvvetli kasırgalar adada büyük ölçüde tahribat yapar.

Tabiî Kaynaklar

Bir zamanlar Mauritius Adasını kaplayan kesif ormanların pek azı kalmıştır. Adanın % 40’ı çorak arâzilerden, fundalıklardan, çam ağaçlarından, öd ağaçlı ve akasyalı çayırlardan ibârettir. Ada topraklarının % 50’si ekili olup, geri kalan % 10’u insanların yerleşmesine ve yollara tahsis edilmiştir. Agalega Adaları, hindistancevizi ağaçları ile kaplıdır. On altıncı yüzyıldan îtibâren, adanın ilk bitki örtüsünün ve hayvanlarının yerini yeni sokulan türler almıştır. Adanın değerli mâdeni yoktur.

Müdavimleri, "Dünyanın en büyük ve en güzel yüzme havuzu" diyor Mauritius Adaları için. İnsanlar buraya kumsalları, palmiye ağaçları ve berrak denizi için geliyor. Ama dünya çapında ününü, birinci sınıf otellerine borçlu.
Kenya kıyılarındaki bu muhteşem takımadalarda her tür lüksü bulabilirsiniz.



Mercan göllerde su sporları mükemmel. Afrika, Hint ve Fransız mutfaklarından seçilen yemekler müthiş. Gece hayatı ise şehirleri aratmıyor.Mauritius, stil ve sofistikasyon demek.Bu yüzden de otel broşürlerinde "Bermudayla gelmeyin. En şık yazlık giysilerinizi getirin," yazıyor.


Nüfus ve Sosyal Hayat

Yüzölçümüne oranla dünyânın en kalabalık ülkelerden biri olan Mauritius’ta km2ye 444 kişi düşer ve aşırı nüfus artışı devlet için önemli bir mesele teşkil eder. Mauritius Adasında yoğunluk daha da fazla olup, km2ye düşen kişi sayısı 483’ü aşar.

Adada beş esas nüfus grubu vardır: Nüfûsun yaklaşık % 69’unu Hindistan’dan göç edenlerin neslinden gelenler teşkil eder. Bunlar Hindular (Nüfûsun % 53’ü) ve Müslümanlar (Nüfûsun % 16’sı) olmak üzere iki gruba ayrılır. Afrikalı-Avrupalı, Afrikalı-Asyalı karışımından meydana gelen melezler % 27 civârındaki Çin asıllılar nüfûsun % 3’ünü ve Fransız asıllılar nüfûsun ancak % 1’ini temsil eder.

İngilizce ülkenin resmî dilidir. Fakat çok küçük azınlığın ana dilidir. Fransızca, Fransız asıllılar ve melezler tarafından konuşulur. Afrika dillerinden bâzılarının sokulması ile basitleştirilmiş bir Fransızca olan melezlerin dili, yaygın bir şekilde müşterek anlaşma lisanı olarak kullanılır. Diğer önemli diller Hindlilerin konuştuğu Hindce, Müslümanlarca konuşulan Urdu dili, Çinlilerce konuşulan Çincedir.

Mauritius Adasında en yaygın din Hinduizmdir. Bundan sonra Hıristiyanlık ve İslâmiyet gelir.

Nüfûsun yaklaşık % 44’ü şehirlerde yaşar. Kuzeybatı kıyısındaki Port-Louis 150.000’lik nüfûsu ile ülkenin başşehri, en büyük şehir ve limanıdır. Başlıca diğer şehir merkezleri yüksek arâzilerde yer alır.

Ülkede çocukların ilkokul tahsili mecbûridir. % 61 olan okur-yazar oranı sürekli artmaktadır. 1967’de Mauritius Üniversitesi açılmıştır.

Siyâsi Hayat

Mauritius, başbakan tarafından yönetilen tek meclisli parlamenter bir hükûmet şekline sâhiptir. Meclis üyelerinin çoğu genel seçimle seçilir. Fakat az bir kısmı, en azından ülkenin bütün büyük gruplarını temsil edecek şekilde özel bir komite tarafından seçilir. Kânunî sistemde model olarak Fransa’yı almıştır.

Mauritius, dış münâsebetlerde bloksuzluk siyâseti tâkip eder. Ülke kısmen ABD, BDT ve Çin ile ilişki kurarken, Avrupa Ekonomik Topluluğu ile sıkı bağları devam ettirmektedir. Mauritius bağımsızlığından kısa bir süre sonra Birleşmiş Milletlere üye olmuştur.

Ekonomi

Mauritius da değerlendirilebilir mâden yoktur ve pek az işlenebilir toprak vardır. Topraklar fosfat bakımından fakirdir. Bununla berâber, bol yağış ve gübre kullanılan arâzi, şekerkamışı üretimine imkân verir. Ada topraklarının yarısı ekilidir. Şeker üretimi oldukça yüksek olup, ülkenin temel sanâyi ürününü teşkil eder. Üstelik, ülke kararlı fiyatlarla Avrupa Ekonomik Topluluğunda (AET) mukâveleyle garantili pazara sâhiptir. İşlenen toprakların % 90’ında şekerkamışı yetiştirilir. Bu bitkinin yetişmesine elverişli olmayan topraklarda, çay ve tütün yetiştirilmektedir. Bahçe arâzileri ve çiftlik hayvanları iç tüketim için yiyecek sağlar. Fakat toprakların büyük kısmı ihraç bitkilerine tahsis edildiğinden. Mauritius temel gıdâ maddesi olan pirinci ithal etmek zorunda kalmaktadır.

Hükûmet ekonomiyi güçlendirmek ve yeni iş imkânları açmak için yabancıları sanâyi tesisleri kurmaya teşvik etmektedir. Ülke yolları dar ve virajlıdır. Fakat şehir merkezleri arasında otobüs hizmeti vardır. Port-Louis de gemi tâmir atölyeleri mevcuttur ve liman tesisleri geliştirilmektedir. Havayolları Mauritius’u Avrupa’ya, Afrika’ya, Hindistan’a ve Avustralya’ya bağlar.



Bu yıl Mauritius Cumhuriyeti’nde düzenlenen ve Tepe Nautilus AVM’nin Milli Takım sponsoru olarak yer aldığı 11. Dünya Sualtı Fotoğraf Şampiyonası, Türkiye’nin aldığı iki üçüncülük ödülü ile sonuçlandı. Milli Takımımızın kazandığı bu başarıyı tüm sanatseverle paylaşmak amacı ile Tepe Nautilus AVM, 21 Haziran 2007 Perşembe günü “Okyanus Derinliklerinde Ay-Yıldız” sergisini açtı.