[umut]

Kurtuluş Savaşında Trabzon

Trabzon′un bu konulardaki hazırlığı ve çalışmaları sonucunda Erzurum Kongresinin yapılması gerçekleşmiştir. Çalışmalar Kurtuluş Savaşı boyunca devam ve zaferin kazanılmasında Trabzon′un ve Trabzon′luların çok büyük payı olmuştur.
Trabzon Müdafaa-i Hukuk ′′ Cemiyeti, orduya yapılan yardımlar ve ′ milli mücadele heyecanın yaşatılmasıyla ilgili bir çok faaliyetlere öncülük etti.
Milli Mücadele yıllarında, Trabzon′da bir çok miting düzenlenerek halkın zafer ve işgaller karşısında heyecanı dile getirildi. İlk miting 20 Ocak 1920 günü Meydan′da yapıldı. Miting sonunda, yurdun haksız işgalinden dolayı, İtilaf Devletleri temsilcilerine protesto telgrafları gönderildi. 1921 yılında kazanılan İnönü zaferleri dolayısıyla, Kavak Meydanın adı İnönü Meydanı olarak değiştirildiği gibi, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti öncülüğünde fener alayı ve törenler yapıldı. Daha sonraki tarihler 23 Nisan Milli Bayramı,Sakarya Zaferi, İzmir′in işgalinin yıldönümü ve Büyük Taarruz vesilesiyle mitingler düzenlendi.Bu dönemde son miting, Büyük Taarruz′un kazanılması üzerine 13 Eylül 1922′de yapıldı.
Milli Mücadele döneminde, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti′nden başka Türk Ocağı, Eczacılar Cemiyeti, Ihtiyat Zabitleri Cemiyeti,Hilal-i Ahmer (Kızılay) Cemiyeti,Trabzon Müslüman Cemiyet-i Hayriyyesi, Muallimin Cemiyeti, Himaye-i Etfal Cemiyeti, Idman Ocağı gibi muhtelif amaçlı cemijıetler kurulmuştur.
Bu cemiyet Erzurum kongresinin toplanması ve çalışmalarına büyük katkıda bulundu.Kongreye çerçevede ilçe halkı aldıkları bir kararla Kellecioğlu Abdullah Hasip (Ataman) Beyi Büyükliman (Vakfıkebir-Beşikdüzü) Delegesi olarak göndermiştir. Abdullah Hasip Bey, Erzurum Kongresi′nin iki yazmanından birisi olarak görev yapmıştır. İlçe halkı ülkenin kurtulması ve bağımsız bir Türk devleti kurulması çalışmalarında hep Atatürk’ün yanında yer almıştır.
12 Ocak 1920′de Istanbul′da toplanan son Osmanlı Mebusan Meclisi′ne Trabzon Vilayeti Merkez Sancağı adına Ali Şükrü (Beşikdüzü doğumlu), Ali Şefik (Bekman), Eşref, Hüsrev (Gerede), Ismail, Hasarı (Saka) ve Muhtar Beyler katıldılar.
23 Nisan 1920′de toplanan ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi′ne Trabzon adına Vali Hamit (Kapancı), Eyübzade Izzet, Nemlizade Sabri, ,Alaybeyzade Faik ve Arif Kadızade Recai ve Ali Şükrü (Beşikdüzü doğumlu) Beyler seçildiler.
Çalışmalar Kurtuluş Savaşı boyunca devam etmiş ve zaferin kazanılmasında Trabzon′un ve Trabzon′luların çok büyük payı olmuştur.
Nabi KILIÇ