[umut]

ÇİN HALK CUMHURİYETİ (HEBEİ başketi shijiazhuang)



Hebei ya da Hıbei, (Çince: 河北, Pinyin: Héběi, Wade-Giles: Ho-Pei), Çin Halk Cumhuriyeti'nin (ÇHC) kuzeyinde yönetim bölgesi. Batıda Şansi yönetim bölgesi, doğuda Bo Hai Körfezi ve Mançurya arasında yer alır. Kuzeyde ÇHC'nin İç Moğolistan Özerk Bölgesi, güneyde Shandong ve Henan yönetim bölgeleriyle çevrilidir.



Tarih:
Kuzey Çin Ovası binlerce yıldır insan yerleşimine sahne olmuştur. Hebei Ovası, fosil örnekleri 400 bin yıl öncesine tarihlendirilen Homo erectus pekinensis'in (Pekin İnsanı) yurdudur.

Hebei 1644'ten 1911'e değin Qing (Mançu) Hanedanı (1644-1911/12), Qing hanedanın devrilmesinden 1937'deki Japon işgaline değin de milliyetçi hükümetin egemenliği altında kaldı. Japon işgalinin 1945'te sona ermesinin ardından başlayan iç savaşın (1946-49) sonlarında komünistlerin denetimine geçti. 1958'e değin yönetim bölgesinin merkezi Baoding kentiydi. Bu tarihten sonra merkez önce Tianjin'e, 1967'de ise Pekin'in 240 km güneybatısındaki üç ana demiryolunun kavşak noktasında yer alan Shijiazhuang'a taşındı. Başkent Pekin, Hebei sınırları içinde yer almakla birlikte yönetsel bakımdan özerktir. Hebei, kültürel ve ekonomik açılardan Kuzey Çin'deki en gelişmiş yönetim bölgesidir.



Coğrafya:
Bölge biri Kuzey Çin Ovasının kuzey kesimi, öteki de kuzey ve batı sınırları boyunca uzanan sıradağlar olmak üzere yaklaşık eşit büyüklükte iki kesimden oluşur. Batıdan doğuya doğru giderek alçalan ve kuzeyde Yan Dağlarıyla sınırlanan Kuzey Çin Ovasının kuzey kesimine kimi zaman Hebei Ovası adı da verilir. Bu sıradağlar, ortalama 1.500 m yükseklikteki doruklarıyla, aşınmış tepeler halinde ovanın kuzey sınırını oluşturur. Çin Seddi bu tepeler boyunca zikzaklar çizerek uzanır. Dağların ötesinde Moğolistan Platosu, bölgenin en kuzeyinde Moğolistan'a kadar uzanır. Bölgenin bu kesimi ortalama 1.300-1.600 m yüksekliktedir. Platonun kenarları engebeli ve yerleşmeye elverişsizdir.

Yörede iklim sert ve karasaldır. (ocak: güneyden kuzeye doğru -4°C ile -10°C; temmuz: 25°C, yağmurlar (yılda 500-600 mm) yazın şiddetli sağanaklar biçiminde yağar.



Nüfus:
Hebei nüfusu hemen tümüyle Çinlilerden oluşur. Azınlıklar arasında Mançular, Çinli Müslümanlar ve Moğollar bulunur.



Ekonomi:
Yan ve Taihang dağlarının eteklerinden denize uzanan Pekin-Tianjin sanayi bölgesi Çin'in kuzeyindeki en büyük sanayi bölgesidir. Bu bölge, doğudaki Tangşan ile Qinhuangdao, batıdaki Baoding ile Shijiazhuang ve Pekin belediyesindeki Liulihe sanayi kentlerini kapsar. Bölgenin başlıca liman kentleri Tianjin, Tanggu ve Qinhuangdao.

Hebei'deki ağır sanayi, yörenin büyük kömür ocakları ve demiryollarıyla yakından bağlantılıdır. İkinci büyük kent ve özerk belediye olan Tianjin, Kuzey Çin'deki en önemli sanayi ve ticaret merkezi olduğu gibi önemli bir eğitim ve kültür merkezidir. Bölgedeki üçüncü büyük şehir olan Tangshan çelik, çimento ve demiryolu onarım malzemeleri üreten bir başka ağır sanayi merkezidir. Hafif sanayi ürünleri dokuma, kağıt, un ve seramiktir.